Küresel piyasalarda, Orta Doğu’da iki yıldır yüksek seyreden jeopolitik tansiyonun ateşkes anlaşmasıyla yatışacağına dair iyimserliklere karşın, ABD’de bütçe anlaşmazlığının sürmesi risk iştahının düşük devam etmesine neden oluyor.
Dünya genelinde gümrük tarifeleri, jeopolitik gelişmeler, merkez bankalarının politikaları başta olmak üzere ekonominin ilerleyişini etkileyen birçok konuda belirsizliklerin sürmesi yatırımcı kararlarında etkili oluyor.
İsrail hükümetinin, ABD Başkanı Donald Trump’ın planı çerçevesinde Gazze’deki ateşkes anlaşmasını onaylamasının ardından Orta Doğu’daki jeopolitik tansiyonun düşeceğine yönelik iyimserlikler arttı.
Söz konusu gelişmeyle Orta Doğu’da jeopolitik endişeler azalsa da diğer taraftan ABD’de hükümetin kapalı olması nedeniyle veri akışının kesilmesi piyasalarda beklenti oluşumunu zorlaştırıyor.
Bu durum, yatırımcıların karar alma süreçlerini güçleştirirken, piyasaların yön arayışına girmesine neden oluyor.
Ülkede bütçe görüşmelerine yönelik haber akışı takip edilirken, Senato’da dün yedinci kez yapılan oylamalarda hem Cumhuriyetçi hem de Demokratların geçici bütçe tasarıları yeterli oy sayısına ulaşamadı.
ABD’de hükümetin kapalı kalması nedeniyle tarım dışı istihdam başta olmak üzere iş gücü piyasasına ilişkin verilerin açıklanmaması, ülke ekonomisine ilişkin ipucu arayan yatırımcıların işini zorlaştırırken, bugün ülkede yayımlanması beklenen 2025 mali yılına ilişkin bütçe raporu da açıklanmayabilir.
Ülkedeki haber akışına göre, ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu federal hükümetin kapalı olmasına rağmen, ay sonundaki Fed toplantısına yetiştirilmek üzere enflasyona ilişkin rapor hazırlanması amacıyla çalışanlarını işe geri çağırdı.
Para piyasalarında ki fiyatlamalarda Fed’in bu ay politika faizini 25 baz puan indirmesine kesin gözüyle bakılırken, aralık ayında bir faiz indirimi daha yapması bekleniyor.
Ekonomik gelişmelerin yanı sıra Fed yetkililerinin açıklamaları da takip ediliyor. New York Fed Başkanı John Williams, iş gücü piyasasındaki zayıflamaya dikkati çekerek, bu yıl faiz oranlarında daha fazla indirimi desteklediğini ifade etti.
Fed Yönetim Kurulu Üyesi Michael Barr, enflasyonun kalıcı hale gelebileceğine dair endişeleri gerekçe göstererek, faiz oranlarında daha fazla indirime gidilmesi konusunda temkinli bir yaklaşım benimsenmesi gerektiğini savundu.
Fed Başkanı Jerome Powell ise dün Community Bank Konferansı’nın açılışında yaptığı açıklamalarda para politikasına yönelik herhangi bir yönlendirmede bulunmadı.
– Ons altın 4 bin doların altına geri döndü
ABD’de hükümetin kapanması, süregelen belirsizlikler ve merkez bankalarının talepleriyle üst üste rekor kıran altının ons fiyatı, dün, 4 günlük artış serisinin sonlandır. Günü yüzde 1,6 düşüşle 3 bin 976 dolardan tamamlayan altının onsu, haftanın son işlem gününde de yüzde 0,2 değer kaybıyla 3 bin 970 dolardan alıcı buluyor.
Altının yükselişini takiben dün 51,7 dolarla tarihi zirvesini gören gümüşün ons fiyatı, sonrasında gelen kar satışlarıyla günü 48,95 dolardan tamamladı. Gümüşün onsu bugün ise yüzde 1,8 artışla 49,80 dolardan işlem görüyor.
ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,14 seviyesinde bulunurken, dolar endeksi ise 4 işlem gününde de yükselmesinin ardından bugün yüzde 0,1 azalışla 99,3’e geriledi.
Brent petrolün varil fiyatı da jeopolitik endişelerin azalmasıyla şu sıralarda yüzde 0,3 düşüşle 64,7 dolarda işlem görüyor.
Kurumsal tarafta ise ABD’nin Nvidia çiplerinin Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) ihracatına onay verdiğine dair haberlerin ardından ise şirketin hisseleri yüzde 1,8 yükseldi.
Bu gelişmelerle, New York Borsası’nda dün S&P 500 endeksi yüzde 0,28, Nasdaq endeksi yüzde 0,08 ve Dow Jones endeksi de yüzde 0,52 düştü. ABD’de endeks vadeli kontratlar ise yeni güne pozitif başladı.
– Avrupa borsaları Almanya hariç satıcılı seyretti
Avrupa borsaları dün Almanya hariç negatif seyrederken, Orta Doğu’daki gelişmelerin yanı sıra Rusya ile Ukrayna arasındaki gelişmeler de yakından takip ediliyor.
Öte yandan Avrupa Merkez Bankasının (ECB) 10-11 Eylül tarihli toplantı tutanakları Yönetim Konseyi üyelerinin daha fazla faiz indirimi için acele edilmemesi gerektiğini değerlendirdiklerini ortaya koydu.
Yönetim Konseyi üyelerinin mevcut faiz oranının korunarak ABD tarifelerinin, devam eden belirsizliklerin ve diğer risk faktörlerinin etkisini değerlendirmek için daha fazla zaman kazanıldığını değerlendirdiklerini gösteren tutanaklarda, “Bu belirsizlik, faiz oranlarının sabit tutulmasını da haklı çıkarabilir. Özellikle mevcut durumun bir noktada önemli ölçüde değişmesi muhtemel, ancak şu anda ne zaman ve hangi yönde olacağını bilmek zor.” ifadesi kullanıldı.
Dün açıklanan verilere göre, Almanya’da ağustos ayına ilişkin dış ticaret fazlası 17,2 milyar avro ile beklentilerin üzerinde gerçekleşti.
Dün İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,41, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 1,59, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,23 düşerken, Almanya’da DAX 40 yüzde 0,06 arttı. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar güne negatif başladı.
– Asya borsaları Güney Kore hariç satış ağırlıklı seyrediyor
Asya tarafında ise Güney Kore hariç negatif bir görünüm hakimken, Japonya’da üretici fiyatları beklentilerin üzerinde arttı. Ülkede Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) eylülde aylık bazda yüzde 0,3 ile tahminlerin üzerinde artarken, yıllık olarak da yüzde 2,7 ile beklentileri aştı.
Çin Başbakanı Li Çiang, iktidardaki Kore İşçi Partisinin (KİP) 80. kuruluş yıl dönümü kutlamalarına katılmak üzere Kuzey Kore’yi ziyaret etti. Li, iki ülke liderlerinin vardığı mutabakat doğrultusunda stratejik iletişimi geliştirmek, yakın ilişkileri sürdürerek dostane işbirliği daha ileri götürmek istediklerini belirtti.
Öte yandan Çin’in nadir toprak elementleri ve üretim teknolojilerinin ihracatına yeni kısıtlama getirmesi de ticari gerilim endişelerini artırarak Asya borsalarında satış baskısına neden oldu.
Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,1, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,5 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 1,2 geriledi. Güney Kore’de Kospi endeksi ise yüzde 1,3 yükseldi.
– VİOP akşam seansında yükseldi
Dün satış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,27 değer kaybederek 10.726,98 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı ekim vadeli kontrat ise dün akşam seansında normal seans kapanışına göre yüzde 0,2 yükseldi.
Dolar/TL, dün yüzde 0,1 yükselişle 41,7580’den kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında önceki kapanışının yüzde 0,1 üzerinde 41,8150’den işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde 2. çeyreğe ilişkin finansal hesapların, yurt dışında ise ABD’de Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksinin takip edileceğini belirtti.
ABD’de federal hükümetin kapanması sebebiyle bugün kamu kurumlarına ait veri akışının olmayacağının altını çizen analistler, BIST 100 endeksinde 10.600 ve 10.500 seviyelerinin destek, 10.900 ve 11.000 puanın ise direnç konumunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
17.00 ABD, ekim ayı Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi
ABD’de kamu kurumu verileri açıklanmayacak
