Kuzey Kıbrıs Bankalar Birliği Başkanı Olgun Önal, COVID-19 sonrasında normalleşme başladığında işletmelerin, esnaf ve hane halkının yaralarının sarılması için gerekli finansman ihtiyacı bankalarımız tarafından sağlanacak dedi.
İktisat Bankası Genel Müdürü Olgun Önal, bankalar üzerinden yürütülecek ödeme şeklinde öncelikli hedeflerinin, mümkün olduğunca az sayıda hak sahibinin bankalara gelmesini sağlamak ve yoğunluğu önlemek olduğunu söyledi.
Önal, maaş ödemeleri kayıtdışılığı önlemek için bankalar üzerinden yapılmalıdır. Biz bankacılar olarak yıllardır bunu dile getiriyoruz ama maalesef uygulanmıyor. Şu an banka hesabı olmayan (destek ödemesi alacak) kaç çalışan var bilmiyoruz.
Kuzey Kıbrıs Bankalar Birliği Başkanı Olgun Önal’ın, STANDARD Kıbrıs’tan Melek Arabacıoğlu’nun sorularına verdiği cevaplar şöyle:
“BANKALAR ÜZERİNDEN YÜRÜTÜLECEK ÖDEMELERDE GÖRÜŞÜMÜZ ALINMADI”
STANDARD: 1500 TL’lik ve 800 TL’lik destek ödemeleri konusunda hükümetin aldığı kararlar ve bankalara gelen eleştiriler nelerdir. Alınan karar bu şartlarda uygulanabilir midir?
Olgun ÖNAL: Bankalarımız üzerinden yürütülecek ödeme sistemine karar verilirken görüş alınmaması önemli bir eksiklik oldu. Karşılıklı görüşler ile karmaşık olmayan hem bankalarımız hem hak sahipleri hem de devletimiz için en rahat sistem oluşturulmalıydı.
İlk önce banka hesabı olsun olmasın herkesin kimlik belgesi ile ödeme almak üzere bankalarımıza gelmesi yönünde karar alındı. Hesabı olan ve şubelerimize gelmeden kartları ile ödeme alabilecek binlerce kişi için doğru olmayan bir uygulamaydı.
Sistem açıklandığında başta İhtiyat Sandığı yetkililerimiz olmak üzere yöneticilerimiz ile iletişim kurduk. Öncelikli hedefimiz, mümkün olduğunca az sayıda hak sahibinin bankalarımıza gelmesini sağlamak ve yoğunluğu önlemekti. Bunun için ilk önerimiz, doğrudan işverenlere ödeme yapılmasıydı. İşverenlerimize banka hesabı olanların hesaplarına aktararak, olmayanlara ise nakit maaş bordrosu ile ödeme yaptırarak ödemelerine imkan sağlanmasıydı.
Özellikle hesabı olmayanlar için hesap açmak zorunda kalmak bu dönemde bizler için ve hak sahipleri için zor bir süreç. Bundan kaçınmak istedik bu kısa süre içinde. Geldiğimiz noktada, hesabı olanlar hesapları üzerinden ödemelerini alabilecek. ATM ya da kredi kartları varsa, ki çoğunun olduğunu düşünüyorum, banka şubelerine gitmek zorunda kalmadan, ihtiyaç duyduklarında alabilecekler, yine kartları ile alışveriş yaparken kullanabilecekler. Önemli ölçüde sistemi rahatlatmış olduk böylelikle. Ödemeler tüm bankalarımız tarafından yapılabilecek.
“ŞUBE İÇLERİNE MÜŞTERİ KABUL STANDARTLARIMIZDAN TAVİZ VEREMEYİZ”
STANDARD: Bankalar Birliği Başkanı olarak 60 bin çalışana yapılacağı söylenen ödemenin özellikle bu dönemde şubelerde yaratacağı riskler nelerdir?
Olgun ÖNAL: Önümüzdeki 1 haftalık işgününde bankalarımız aracılığı ile yaklaşık 90 bin civarında memur ve emekli maaş ödemeleri yapılacak. Bunun yanında, maaş ödemeye devam eden özel sektör maaşlarını da ödeyeceğiz. İlaveten 60 bin ödemeyi gişelerimizden yapmak durumunda kalsaydık, banka çalışanlarımızı da müşterilerimizi de gerçekten sağlık riski ile karşı karşıya bırakmış olurduk. Günlük çalışma saatlerimiz kısa, çalışan sayılarımız şube içlerinde mesafe kurallarına uyabilmek için neredeyse normal günlerin yarısı seviyesinde, Şube içlerine müşteri kabul standartlarımız ve dezenfekte uygulamalarımız nedeniyle servis sürelerimiz normal günlerden daha uzun ve bundan taviz veremeyiz. Dolayısıyla, biz bankacılar için, özellikle sahada olan arkadaşlarımız için de empati yapmak lazım.
“BİLMEDİĞİMİZ BİR ŞEYİ YÖNETEMEYİZ”
STANDARD: Bankada herhangi bir hesabı olmayan kişinin hesap açabilmesi için en az 2 defa şubeye gelmesi gerekiyor. Burada okların hedefi yine bankalar olacak ne söylemek istersiniz?
Olgun ÖNAL: Maaş ödemeleri kayıtdışılığı da önlemek için bankalar üzerinden yapılmalı. Yıllardır dile getirdiğimiz bu düzenlemeler ülkemizde yapılmadığı için maalesef banka hesabı olmayan kaç çalışan var biz bilmiyoruz. Bilmediğiniz bir şeyi ise yönetemezsiniz. Rakamlar çıktıkça ne yapabileceğimize bakacağız. Aynı kişiyi iki defa bankaya getirmek hem bankalarımıza hem de hak sahiplerine büyük zorluk.
“FİNANSAL GÖSTERGELERİMİZ SAĞLIKLI BİR YAPIYI İŞARET EDİYOR”
STANDARD: Banka müşterilerini özellikle de mevduat sahiplerini rahatlatmak konusunda neler söyleyebilirsiniz?
Olgun ÖNAL: Bankalarımız, tasarruf sahiplerinin haklarını korumak için işlerini düzgün, ulusal ve uluslararası kurallara tam bağlılık ile yerine getiriyorlar.
Zaman zaman eleştiri almamızın arkasında çoğunlukla bu kurallara sıkı sıkı bağlı, ekonomik akılla ve şeffaf çalışıyor olmamızın yattığını düşünüyorum.
Yine bu kurallara bağlılık konusunda KKTC Merkez Bankamız tarafından neredeyse her gün denetleniyoruz. Uluslararası standartlar açısından tüm bankacılık sistemine baktığımızda tüm finansal göstergelerimizin hem bugün hem de yarınlarımız için sağlıklı bir yapıyı işaret ettiğini rahatlıkla söyleyebilirim.
“ESNAFIN VE VATANDAŞIN FİNANSMAN İHTİYACINI BANKALAR KARŞILAYACAK”
STANDARD: Hükümet para arayışında Türkiye’den para bekleniyor ancak, bankalarımız hükümetin ihtiyacını karşılayabilecek düzeyde, bu konuda nasıl hareket edilmelidir?
Olgun ÖNAL: Normalleşme başladığında işletmelerin, esnaf ve hane halkımızın yaralarının sarılması için gerekli finansman ihtiyacı bankalarımız tarafından sağlanacak. Bankalarımızın temel fonksiyonu, ekonomik aktivitenin tekrar başlatılması ve canlandırılması için gereken finansmanı sağlamak olmalıdır. O yüzden, temel fonksiyonlarımızı unutmadan, ölçülü yaklaşımlarla bu talepleri piyasa koşulları çerçevesinde değerlendirmeliyiz.
